Loading...Chắc hẳn không ít bạn đã từng thưởng thức nấm hương, bị cuốn hút bởi vị ngọt, béo ngậy nhưng không ngán, hương thơm nhẹ nhàng, tinh tế của nó. Vậy bạn có biết rằng, đằng sau 1 cây nấm bé nhỏ như thế lại là 1 kho tàng vô vàn các lợi ích quý giá? Hãy cùng Metunhien.vn tìm hiểu những lợi ích xung quanh cây nấm hương nhé!
Bạn đã biết gì về nấm hương?
Nấm hương hay còn gọi là nấm đông cô (danh pháp hai phần: Lentinula edodes) là một loại nấm ăn có nguồn gốc bản địa ở Đông Á. Tiếng Anh và các ngôn ngữ châu Âu gọi nó theo tên tiếng Nhật, shiitake (kanji: 椎茸; âm Hán Việt: chuy nhung), có nghĩa “nấm cây chuy shii“, lấy từ tên gọi loại cây gỗ dùng để cấy nấm.
Tiếng Hoa, gọi là hương cô (香菇, có nghĩa là “nấm thơm”). Ngoài ra Trung Hoa còn phân biệt hai phân loại: đông cô (冬菇, “nấm mùa đông”) và hoa cô (花菇, “nấm có hoa”, vì mặt nấm có vân nứt rạn như hoa văn); cả hai đều mọc ở nhiệt độ thấp. Tiếng Anh còn dùng các tên Chinese black mushroom (nấm đen Trung Hoa) và black forest mushroom (nấm rừng đen) để gọi loại nấm này.
Tiếng Triều Tiên gọi nấm hương là pyogo (hangul: 표고; hanja: 瓢菰, âm Hán Việt: biều cô), còn tiếng Thái Lan gọi là hed hom (เห็ดหอม, “nấm thơm”).
Loài này trước đây có tên khoa học là Lentinus edodes và Agaricus edodes. Tên gọi sau lần đầu tiên được nhà thực vật học người Anh Miles Joseph Berkeley sử dụng năm 1878.
Nấm hương có dạng như cái ô, đường kính 4–10 cm, màu nâu nhạt, khi chín chuyển thành nâu sậm. Nấm hương có một chân đính vào giữa tai nấm. Mặt trên tai nấm màu nâu, mặt dưới có nhiều bản mỏng xếp lại.Trên mặt nấm có những vảy nhỏ màu trắng. Thịt nấm màu trắng, cuống hình trụ. Nấm mọc ký sinh trên những cây có lá to và thay lá mỗi mùa như dẻ, sồi, phong. Loài nấm này mọc hoang nhiều ở Việt Nam, Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc. Ở Mỹ, nông dân trồng nấm hương tại các trang trại. Mỗi khúc gỗ có thể cho nấm ký sinh 3-7 năm.
Trong nấm hương có chứa những chất dinh dưỡng gì?
Nấm hương chứa khá nhiều đạm và đặc biệt giàu khoáng chất, vitamin, chẳng hạn như vitamin C, B, tiền vitamin D, canxi, Niacin, nhôm, sắt, magiê… Nó có khoảng 30 enzym và tất cả các acid amin tối cần cho cơ thể (tức là những acid amin mà cơ thể không tổng hợp được). Nấm cũng có một số alcool hữu cơ mà khi nấu chín, các alcool này biến đổi, tạo thành mùi thơm đặc biệt của nó.
Các nhà khoa học đã chiết xuất được chất Lentinan và Lentinula Edodes mycelium (LEM) từ nấm hương. Đây là 2 chất chính tạo nên tác dụng dược lý của loại nấm này. Một nghiên cứu tại Nhật cho thấy, những bệnh nhân ung thư đang hóa trị nếu dùng thêm Lentinan thì hiệu quả hóa trị sẽ tăng lên, khả năng sống sót cao hơn và sự tiến triển của ung thư sẽ bị kìm hãm. Vì vậy ở Nhật, Lentinan đã được chấp nhận như một liệu pháp phụ trợ trong tiến trình dùng hóa trị liệu.
Thành phần hoá học: Trong 100g nấm đã sấy khô có 12,5 g chất đạm, 1,6 g chất béo, 60 g chất đường, 16 mg can-xi, 240 mg kali và 3,9 g sắt, các vitamin.
Các nhà khoa học đã chứng minh, trong 15g nấm sấy khô có những thành phần dinh dưỡng đáng kể sau:
- Calo: 44
- Carbonhydrat: 11g
- Chất xơ: 2g
- Protein: 1g
- Riboflavin: chiếm 11% RDI
- Niacin: chiếm 11% RDI
- Đồng: chiếm 39% RDI
- Vitamin B5: chiếm 33% RDI
- Selen: chiếm 10% RDI
- Mangan: chiếm 9% RDI
- Kẽm: chiếm 8% RDI
- Vitamin B6: chiếm 7% RDI
- Folate: chiếm 6% RDI
- Vitamin D: chiếm 6% RDI
Trong đó, RDI (Dietary Recommended Intake) là liều lượng khuyến cáo .
Ngoài ra, nấm đông cô còn chứa các chất như polysaccharide, terpenoid, sterol, lipid và một số các amino axit.
Những lợi ích của nấm hương
Bạn thường ăn nấm hương, nhưng bạn đã thực sự biết nấm hương có bao nhiêu công dụng chưa? Nấm hương tươi và cả sấy khô có chứa rất nhiều chất dinh dưỡng, đem lại nhiều lợi ích tuyệt vời không ai ngờ đến. Hãy cùng tìm hiểu nhé!
1. Tốt cho tim mạch
Nấm hương chứa chất dinh dưỡng thực vật có tiềm năng giúp giữ cho tế bào không dính vào thành mạch máu và tạo thành mảng bám, duy trì huyết áp và cải thiện tuần hoàn.
Nấm hương có tác dụng tốt cho tim mạch nhờ vào các hợp chất giúp làm giảm hàm lượng cholesterol như sau:
- Eritadenine: hợp chất giúp ức chế các enzyme có liến quan đến việc sản sinh ra cholesterol
- Sterol: phân tử giúp ngăn chặn ruột hấp thu cholesterol
- Beta-glucan: một loại chất xơ làm hạ thấp nồng độ cholesterol
2. Kháng khuẩn
Một nghiên cứu năm 2011 tại Học viện Nha khoa UCL Eastman ở Anh đã kiểm tra tác dụng kháng khuẩn của nấm hương trên bệnh viêm nướu. Hiệu quả của nấm hương được so sánh với thành phần hoạt tính trong nước súc miệng hàng đầu về viêm nướu, chứa chlorhexidine. Kết quả cho thấy chất chiết xuất nấm hương làm giảm số lượng của một số sinh vật gây bệnh mà không ảnh hưởng đến các sinh vật có liên quan đến sức khoẻ.
Nấm hương có hiệu quả kháng khuẩn tốt nhờ vào thành phần axit oxalic, lentinan, centinamycins A và B (kháng khuẩn) và eritadenine (kháng vi-rút).
3. Ngừa ung thư
Nhiều nghiên cứu cho thấy rằng nấm hương có tác dụng ngăn ngừa sự phát triển của khối u khi thí nghiệm với động vật. Tuy nhiên, tác dụng này với người cần được nghiên cứu nhiều hơn. Sở dĩ có tác dụng này là nhờ vào khả năng tăng cường hệ miễn dịch của chúng. Ngoài ra, chất lentinan trong nấm đông cô còn có công dụng ngăn ngừa và làm chậm quá trình phát triển của ung thư bằng cách kích hoạt một số tế bào và protein tấn công căn bệnh này nhưng lại không gây ra bất kì tác dụng phụ nào. Do đó, loại thực phẩm này là một liệu pháp có hiệu quả cao cho các bệnh nhân ung thư.
4. Chống oxy hóa
Nấm hương có chứa L-ergothioneine – chất chống oxy hóa cực mạnh. Một nghiên cứu cho thấy rằng các loại nấm có chứa L-ergothioneine nhiều hơn cả gan gà và phôi lúa mì. Trong đó, loại nấm này có chứa chất này nhiều nhất so với các loại nấm khác.
5. Giúp xương chắc khỏe
Dưới tác dụng của tia cực tím trong ánh nắng mặt trời, chất ergosterol có trong nấm đông cô sẽ chuyển hóa thành vitamin D2 – loại vitamin góp phần giúp xương chắc khỏe hơn. Do đó, chúng còn có thể phòng và chống lại bệnh còi xương.
Việc cung cấp đủ lượng vitamin D cũng giúp điều chỉnh và hỗ trợ hệ thống miễn dịch, duy trì trọng lượng cơ thể duy trì chức năng não khi về già, giảm mức độ trầm trọng của các triệu chứng hen, làm giảm nguy cơ bị viêm khớp dạng thấp ở phụ nữ và giảm nguy cơ phát triển đa xơ cứng.
6. Tràn đầy năng lượng
Nấm đông cô là nguồn cung cấp vitamin B rất quan trọng, giúp hỗ trợ chức năng thượng thận và chuyển hóa các chất dinh dưỡng từ thực phẩm thành năng lượng để sử dụng. Ngoài ra, loại nấm này giúp cân bằng hoocmon tự nhiên và phá vỡ chứng rối trí não để duy trì sự tập trung cả ngày và cải thiện hiệu quả nhận thức. Bổ sung loại nấm này vào chếđộ ăn uống của bạn để cung cấp vitamin B để tránh sự thiếu hụt.
7. Tăng sức khỏe cho làn da
Khi selen được lấy với vitamin A và E, có thể giúp làm giảm mức độ nghiêm trọng của mụn trứng cá và vết sẹo có thể xảy ra sau đó. 100g nấm đông cô chứa 5,7 miligam selen, tức là 8% giá trị hàng ngày của bạn. Điều đó có nghĩa là nấm đông cô như một phương pháp điều trị mụn trứng cá tự nhiên.
Trong một thử nghiệm mở, 29 bệnh nhân được cho 0,2 mg selen và 10 mg tocopheryl succinate chữa mụn trứng cá 2 lần mỗi ngày trong vòng từ 6 đến 12 tuần. Sau khi điều trị, bệnh nhân nhận thấy kết quả dương tính. Kẽm trong nấm đông cô cũng tăng cường chức năng miễn dịch và làm giảm tích tụ DHT để cải thiện làn da.
Những tác hại khi sử dụng nấm hương sai cách
Là thực phẩm có nhiều giá trị dinh dưỡng cho cơ thể, nhưng những tác hại của nấm hương như ngộ độc, dị ứng,… vẫn khiến chị em phải lưu ý khi chế biến. Nấm hương là một loại nấm ăn được có nguồn gốc ở châu Á và được dùng để làm nguyên liệu nấu nướng, ngoài ra được sử dụng như một phương thuốc thảo dược cho nhiều loại bệnh. Mặc dù nấm hương có nhiều lợi ích rất tuyệt vời, nhưng bên cạnh đó, loại nấm này cũng có một số tác hại cho cơ thể.
1. Tiêu chảy
Theo Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ cho biết thì nấm hương nhìn chung là an toàn nhưng loại nấm này có thể gây ra một số tình trạng cho hệ tiêu hóa bao gồm đầy bụng, tiêu chảy, đau bụng và buồn nôn. Những ảnh hưởng này thường xảy ra khi bạn ăn quá nhiều nấm hương trong một bữa ăn hoặc cơ thể không có khả năng xử lý nấm trong cùng một lúc. Đây là một trong những tác hại của nấm hương thường xảy ra với cơ thể nên bạn cần điều chỉnh lượng nấm cho phù hợp với mỗi bữa ăn nhé.
2. Tăng bạch cầu
Tăng bạch cầu chính là một tác hại khi bạn ăn nấm hương. Theo một nghiên cứu cho rằng ăn 4g nấm hương mỗi ngày trong vòng 10 tuần có thể làm tăng bạch cầu toan tính, là tình trạng gia tăng bất thường về số lượng bạch cầu, có thể liên quan đến các triệu chứng tiêu hóa đường ruột khi ăn nấm hương.
3. Dị ứng
Theo Hiệp Hội ung thư Hoa kỳ, nấm hương có thể gây ra dị ứng ở một số người, ảnh hưởng bất lợi đến da, mũi, họng hoặc phổi của bạn. Các triệu chứng thông thường của phản ứng dị ứng với nấm là xuất hiện phát ban, sưng mặt, cổ họng, khó thở và nhịp tim tăng lên. Nếu bạn gặp bất kỳ triệu chứng nào trong số những triệu chứng này sau khi ăn nấm hương, hãy đến cơ sở chăm sóc y tế ngay bạn nhé.
Mặc dù ít xảy ra nhưng nấm hương cũng có thể gây nên tình trạng viêm. Các tổn thương da liên quan đến ăn nấm hương có thể trở nên tồi tệ hơn khi tiếp xúc với ánh sáng mặt trời. Mặc dù không đe dọa đến tính mạng, nhưng các triệu chứng có thể làm bạn khó chịu và suy nhược cơ thể.
Nguyên nhân gây ra hiện tượng này là trong nấm hương có chất lentinan. Chất này được cho là khiến các mạch máu trong cơ thể giãn nở và rò rỉ một lượng nhỏ các hợp chất gây kích ứng ngay bên dưới da, lentinan bị phân hủy ở nhiệt độ cao, đó là lý do chỉ khi ăn nấm tươi hoặc chưa nấu chín mới gây ra hiện tượng phản ứng.
4. Ngộ độc
Ngộ độc là tác hại của nấm hương , có thể do những nguyên nhân sau đây:
- Trong quá trình trồng: Nhiễm khuẩn do nguồn nước bị nhiễm bệnh trong quá trình nấm đang phát triển. Các vi khuẩn như salmonella và E. coli có thể gây bệnh cho những người ăn thực phẩm bị nhiễm khuẩn. Hầu hết các trường hợp ngộ độc thực phẩm đều gây nôn, tiêu chảy, đau bụng và sốt. Để tránh ngộ độc, bạn nên rửa nấm hương sạch trước khi ăn nhé.
- Trong quá trình chế biến: Nhiễm khuẩn có thể xảy ra trong quá trình chế biến hoặc do đóng gói không đúng cách. Nấm hương tươi được đóng gói trong các bình chứa kín, không làm lạnh có thể gây ngộ độc, do vi khuẩn clostridium botulinum gây ra. Khi mua nấm tươi, bạn nên chọn bao bì có lỗ hổng để không khí lưu thông để hạn chế tác hại của nấm hương gây ra và có thể bảo quản được 5 ngày trong tủ lạnh.
- Trong quá trình nấu nướng: Nếu những người chế biến nấm hương có vi khuẩn đường ruột, họ có thể truyền bệnh cho người khác bằng việc không rửa tay trước khi chế biến nấm. Ngoài ra, nấm tươi chưa nấu chín có thể gây ra ngộ độc cho cơ thể.
Nấm hương có nhiều lợi ích nhưng bạn cũng cần lưu ý những tác hại trên để bảo vệ sức khỏe của mình nhé.
Có thể bạn quan tâm:
Lạc tiên – đem lại cho bạn giấc ngủ ngon và sâu hơn!
Thìa canh – khắc tinh của bệnh tiểu đường
Tía tô – xua tan nỗi lo bệnh gút
Atiso – đẹp da, trị mụn, giải độc rượu bia
Chiết xuất cô đặc Đương quy – món quà dành cho phái đẹp!
