Loading...Giá đỗ (hay còn gọi là giá, giá đậu, củ giá hoặc quả giá) là hạt đậu xanh nảy mầm, dài chừng 3 đến 7 cm. Giá đỗ thường được ủ cho nảy mầm từ hạt đậu xanh, một số loại giá đỗ khác từ mầm đậu tương hoặc đậu Hà Lan được đánh giá là bổ hơn.
Giá đỗ giàu vitamin đặc biệt là vitamin C, khoáng chất, amino acid, protein và chất có nguồn gốc thực vật (phytochemicals), những chất cần để mầm cây phát triển, cũng là các chất bổ dưỡng cho người. Ăn giá hay mầm ngũ cốc cũng là một cách để tăng giá trị dinh dưỡng và khả năng hấp thụ dinh dưỡng của các loại đậu và ngũ cốc.
Thành phần dinh dưỡng có trong giá đỗ
Giá đỗ có nhiều loại được làm từ đậu xanh, đậu tương hoặc đậu đen. Loại hay gặp, phổ biến nhất là giá đỗ được làm từ đậu xanh.
Giá đỗ rất giàu chất dinh dưỡng, ngay cả khi so với chính bản thân nó khi còn là những hạt đậu. Giá đỗ rất giàu vitamin đặc biệt là vitamin C.
Bên cạnh đó, nó còn chứa nhiều khoáng chất amino acid, protein và chất có nguồn gốc thực vật (phytochemicals) rất bổ dưỡng cho con người.
Tính về thành phần dinh dưỡng, cứ 100g giá đỗ lại chứa 5,5g protid, 5,3 glucid, 38g Ca, 91mg P, 1,4mg Fe, 0,2mg vitamin B1, 0,13mg vitamin B2, 0,75mg vitamin PP, 0,09mg vitamin B6, 10mg vitamin C.
Riêng vitamin E trong giá đỗ lên tới 15 – 25mg, lượng calo là 44 calo.
So sánh chất dinh dưỡng của giá đỗ với những thành phần dinh dưỡng khi nó còn là đậu, các nhà nghiên cứu thấy rằng chất lượng dinh dưỡng của giá đỗ tăng lên vượt trội.
Trong đó Vitamin B2 tăng 2-4 lần, caroten tăng 2 lần, vitamin C tăng 40 lần, vitamin B12 tăng 10 lần, nhóm B tăng 30 lần.
Theo draxe.com trên 104gr giá đỗ chứa khoảng:
– 31 calo;
– 6,2gr carbohydrate;
– 3,2gr protein;
– Chất béo 0,2gram;
– 1,9gr chất xơ;
– 34,3mg vitamin K;
– 13,7mg vitamin C;
– 63,4mg folate;
– 0,2mg mangan;
– 0,2mg đồng;
– 0,1 miligam vitamin B6;
– 0,9 miligam sắt;
– 21,8 miligam magiê;
– 155 miligam kali.
Sau khi hạt đỗ xanh nảy mầm, hàm lượng đường và chất béo giảm, nhưng protein, axit amin, vitamin A,C, hợp chất chống lão hóa (isoflavones), chất diệp lục lại tăng cao.
Trong đó vitamin B2 tăng 2-4 lần, caroten tăng 2 lần, vitamin C tăng 40 lần, vitamin B12 tăng 10 lần, nhóm B tăng 30 lần.
Những tác dụng của giá đỗ
Giá đỗ thường khá phổ biến trong các bữa ăn bởi mang đến nhiều lợi ích rất tốt cho sức khỏe. Do đó, hãy tìm hiểu ngay các lợi ích của việc ăn giá đỗ sau đây để biết được loại thực phẩm này quan trọng thế nào đối với sức khỏe chúng ta.
Giảm lo âu, căng thẳng
Theo nghiên cứu được biên soạn từ Viện Briggs Joanna – Đại học Adelaide tại Úc, trong giá đỗ chứa khá nhiều vitamin C và các khoáng chất giúp phụ nữ giảm bớt căng thẳng, mệt mỏi trong cuộc sống.
Khoảng 60% phụ nữ thường chịu ảnh hưởng từ các áp lực căng thẳng do công việc và gia đình gây ra, bởi họ thiếu vitamin C nên khiến quá trình sản xuất các chất dẫn truyền thần kinh trong não gặp vấn đề, ảnh hưởng trực tiếp đến tinh thần hay giấc ngủ của bạn. Vậy nên, việc bổ sung giá đỗ để cung cấp vitamin C thường xuyên cho cơ thể sẽ giúp bạn giảm bớt tình trạng trên.
Duy trì đôi mắt khỏe
Một thử nghiệm lâm sàng được công bố trên tạp chí Archives of Internal Medicine, với mục đích giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh thoái hóa điểm vàng (AMD) ở mắt bằng cách bổ sung các thực phẩm chứa axit folic, vitamin B6 và vitamin B12 vào chế độ ăn uống. Bất ngờ là, trong giá đỗ lại chứa khá nhiều chất có thể duy trì đôi mắt khỏe hàng ngày.
AMD là một căn bệnh về mắt thường xuất hiện ở những người trong độ tuổi trung niên (trên 50 tuổi). Nó gây ra những điểm đen nhỏ gần trung tâm của võng mạc khiến tầm nhìn của bạn bị hạn chế lại. Do đó, nếu thường xuyên bổ sung giá đỗ vào chế độ ăn uống thì nguy cơ mắc bệnh thoái hóa điểm vàng có thể được giảm đáng kể.
Tăng cường hệ thống miễn dịch
Chúng ta thường biết rằng, vitamin C từ giá đỗ có vai trò lớn trong việc duy trì hệ thống miễn dịch. Ngoài ra, một đĩa giá đỗ còn cung cấp khá nhiều chất sắt để giúp cơ thể luôn khỏe mạnh và miễn nhiễm được với nhiều loại bệnh. Nhiều nghiên cứu cũng cho thấy tầm quan trọng của sắt sẽ có khả năng tiêu diệt các mầm bệnh đang “nhen nhóm” trong cơ thể bạn.
Giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch vành
Theo một báo cáo được công bố bởi Hiệp hội Dinh Dưỡng Hoa Kỳ, vitamin K có trong giá đỗ sẽ giúp giảm bớt sự “công phá” của bệnh tim. Đặc biệt, loại vitamin này rất cần thiết cho quá trình đông máu và giúp ngăn chặn sự tích tụ của canxi trong mạch máu. Nhờ đó sẽ làm giảm nguy cơ mắc các bệnh về tim mạch.
Nghiên cứu trên cũng báo cáo rằng, vôi hóa động mạch vành (CAC) cũng là một triệu chứng của bệnh tim mạch. Tuy nhiên, vitamin K từ giá đỗ sẽ giúp hạn chế tối đa sự phát triển của triệu chứng này.
Giúp xương chắc khỏe
Cuối cùng, một nghiên cứu nữa cho thấy rằng, 50% nữ giới và 25% nam giới ở độ tuổi 50 thường có nguy cơ loãng xương cao. Lúc này, mangan có trong giá đỗ sẽ rất có lợi để duy trì xương chắc khỏe. Khi mangan kết hợp với canxi, vitamin D, magie, kẽm, đồng và boron sẽ giúp cải thiện xương trong cơ thể, giúp giảm nguy cơ loãng xương gây ra.
Giải độc
Giá đỗ có một công dụng kỳ diệu là giải được nhiều loại chất độc có trong cơ thể trong quá trình ăn uống, sinh hoạt con người vô tình nạp phải, kể cả thạch tín. Khả năng này là nhờ những hoạt chất khử gốc tự do có trong giá đỗ.
Chữa được rất nhiều bệnh
Giá đỗ có thể dùng để hỗ trợ điều trị rất nhiều bệnh nguy hiểm như bệnh lý tim mạch, cao huyết áp, cholesterol máu, ung thư (đặc biệt là ung thư vú và ung thư trực tràng), thoái hóa khớp, parkinson, alzheimer…
Theo Đông y, giá đỗ có tính năng thanh nhiệt, giải độc, chỉ khát, hạ hỏa, thông tiểu, tiêu thực, sinh tân dịch nên dùng để giải khát rất tốt. Đông y thường dùng để trị bệnh đầy bụng, phân sống, khan tiếng, giải độc kim loại, giải rượu…
Vì chứa nhiều vitamin E nên giá đỗ có khả năng giúp phụ nữ thụ thai, hỗ trợ chữa bệnh hiếm muộn, chữa yếu sinh lý.
Vậy là chúng ta vừa tìm hiểu xong các lợi ích tuyệt vời của việc ăn giá đỗ. Từ các lợi ích trên, bạn hãy nhớ bổ sung giá đỗ vào chế độ ăn uống hàng ngày để thu được đủ lợi ích từ loại thực phẩm này nhé!
Những tác hại khi ăn giá đỗ sai cách
Giá đỗ tuy rất bổ dưỡng nhưng nếu không hiểu biết mà dùng tùy tiện thì cũng lợi bất cập hại cho sức khỏe.
Lựa chọn giá đỗ “bẩn”
Nếu giá đỗ chỉ ngâm, ủ theo cách truyền thống với nước sạch thì rất sạch sẽ và bổ dưỡng.
Tuy nhiên ngày nay nhiều người bán hàng tham lợi đã dùng những loại hóa chất như thuốc kích thích, ure… để ủ giá nhằm làm cho chúng mập mạp, bắt mắt.
Những loại hóa chất này có ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khỏe con người, trong đó nghiêm trọng nhất là chúng có thể gây nên chứng bệnh nguy hiểm như ung thư.
Để loại bỏ giá đỗ bẩn ra khỏi bữa ăn, bà nội trợ cần chú ý không chọn loại giá quá mập, trắng ngần, không có rễ. Hãy chọn loại giá thân gầy, dài màu không quá trắng và nhất là phải có rễ dài, đó chính là giá đỗ không bị ủ hóa chất.
Xào giá đỗ với gan lợn
Giá đỗ xào gan lợn là món ăn quen thuộc đến nỗi người ta không nhớ rằng sự kết hợp của 2 loại thực phẩm này là một sai lầm.
Nguyên nhân là bởi trong giá đỗ có rất nhiều vitamin C, còn trong gan lợn lại có chứa lượng đồng lên tới 2,5mg/100g giá. Nếu kết hợp 2 thực phẩm này, các thành phần trên sẽ khiến vitamin C vị oxy hóa mất hết tác dụng.
Ăn giá đỗ khi đói
Vì giá đỗ tính hàn nên cần phải kiêng không ăn khi cơ thể bị đói sẽ gây đau bụng, không tốt cho dạ dày. Tình trạng này kéo dài có thể gây nên bệnh viêm dạ dày mãn tính.
-Ăn giá đỗ khi đang uống thuốc
Giá đỗ có tính giải các chất độc nhưng nó cũng giải luôn tác dụng của thuốc, vì thế nếu bạn đang uống thuốc điều trị một căn bệnh nào đó không nên ăn giá đỗ gần với khi uống thuốc.
Những người không nên ăn giá đỗ
Giá đỗ tính hàn, gây lạnh nên những người thể hàn, chân tay lạnh thiếu lực, đi ngoài phân lỏng không nên ăn.
Nếu cố tình ăn giá đỗ, nhất là ăn với số lượng nhiều sẽ khiến khí huyết ngừng trệ khiến người mệt mỏi, đau nhức cơ bắp, tỳ vị yếu dẫn đến bệnh bề đường tiêu hóa.
Cách làm giá đỗ
Trước đây, người ta thường làm giá đỗ theo cách truyền thống là làm bằng khăn xô, khăn giấy hay lá tre. Nhưng giờ đây các bà các mẹ nội trợ lại có cách làm giá đỗ tại nhà bằng các loại dụng cụ phong phú. Các cách làm này không những vẫn “cho ra lò” những mẻ giá ngon, mập mà còn vừa đơn giản vừa nhanh, phù hợp cho những người bận rộn. Dưới đây là các cách làm hiện đại để các bà các mẹ tham khảo.
Cách 1: Làm giá đỗ bằng vỏ chai nhựa
Chuẩn bị:
1 chai nhựa 1,5 lít 2 lạng đỗ xanh
Cách làm:
– Cho đỗ xanh cho vào chai.
– Đổ ngập nước ngâm khoảng 8 tiếng thì đổ hết nước đi (nhớ phải đổ sạch nước đi, nếu không giá sẽ bị úng nước và hỏng nhé).
– 8 đến 12 tiếng sau bắt đầu cho đỗ xanh uống nước.
– Để chai nước nằm ngang cho đỗ rải đều chai, nhớ để chai ở chỗ càng tối càng tốt, chọc một vài lỗ phía dưới chai cho thoát nước và giá thở.
– Mỗi ngày cho giá uống nước 3 lần (mở chai ngâm chai vào chậu nước đầy, không cần dốc chai, 15 phút sau nhấc chai lên nước sẽ thoát ra bằng các lỗ bạn đã chọc để thoát nước), cứ như thế 3 ngày là có giá ăn.
Cách 2: Làm giá đỗ bằng vỏ hộp sữa
Chuẩn bị:
70g đỗ xanh, ngâm trong nước ấm 3 tiếng. Vỏ hộp sữa 1 lít
Cách làm:
Hộp sữa giấy dùng hết, xóc nước cho thật sạch. Sau đó, bạn dùng kéo cắt hai đầu hộp giấy để lấy chỗ chắt nước sau này. Cho hạt đỗ đã ngâm vào hộp, đậy nắp, để ở nơi có nhiệt độ vừa phải (khoảng 25 độ C). Mỗi ngày 2 lần, bạn đổ nước sạch ngập hộp, để khoảng 5 phút rồi chắt hết nước ra. Nếu bạn có thời gian, có thể cho giá uống nước 3 lần. Sau khoảng 4 ngày, khi thấy hộp giấy căng phồng, bạn cắt vỏ hộp để thu hoạch giá. Bạn cho giá vào rổ, đãi trong nước để lọc bớt phần vỏ đỗ. Sau khi nhặt sạch phần vỏ còn lại, bạn đã có một mẻ giá trắng, mập mạp.
Cách 3: Làm giá đỗ bằng lọ thủy tinh
Chuẩn bị:
Đỗ xanh
Lọ thủy tinh đã tiệt trùng (luộc lên với nước sôi)
Cách làm:
– Rửa sạch đỗ xanh thật kỹ, ngâm qua đêm (cho đỗ xanh nứt vỏ). Rửa lại lần nữa rồi vớt ra rổ để ráo.
– Cho đỗ vào hũ thủy tinh, đổ nước cho ngập đỗ trong vài phút rồi chắt hết nước ra. Để hũ ở nơi tối (càng tối càng tốt) để đỗ không bị quang hợp. Mỗi ngày, cho đỗ uống nước 2 lần, mỗi lần vài phút. Rồi chắt hết nước ra, đặt hũ đỗ lại vào chỗ tối.
– Sau 3 ngày lấy ra đãi sạch vỏ là có giá sạch để ăn.
Cách 4: Làm giá đỗ bằng rổ thưa
Chuẩn bị:
– 300g giá đỗ xanh Rổ nhựa, khăn bông, khăn thấm nước
Cách làm:
– Đỗ xanh đãi sạch, loại bỏ bẩn và hạt xấu sau đó ngâm đỗ xanh đã rửa sạch vào trong nước ấm từ khoảng 35 độ C đến 38 độ C, ngâm trong thời gian khoảng 8 đến 10 giờ.
– Sau thời gian ngâm trên bạn sẽ thấy sủi bọt 1 ít và đỗ nhú mầm, ngay sau đó bạn bỏ đỗ vào rổ và xả qua nước lạnh.
– Lấy rổ nhựa đế cao (khoảng 2cm), lót 1 tấm khăn mỏng (có thể là khăn mùi xoa hoặc khăn vải màn (thưa quá thì gấp lại) hoặc khăn mặt cũng được), lót ở phía đáy rổ và rải đều đỗ xanh lên trên.
– Úp lên trên rổ đỗ 1 bát lớn hoặc chậu cho kín (để tránh ánh sáng), sau đó lấy 1 khăn bông to gấp lại và thấm nước và trùm lên trên.
– Sau đó cứ 1 ngày xả nước tầm vài lần (làm sao để rổ giá đỗ lúc nào cũng đủ độ ẩm), sau khi xả xong nước thì bạn cho rổ trồng giá đỗ vào chỗ thật tối. Thực hiện liên tục việc xả nước như vậy hàng ngày, sau 3 ngày là thu hoạch được.
Chọn đỗ xanh thế nào để có giá ngon?– Chọn nguyên liệu là đậu xanh ta, hạt nhỏ, chắc, bùi, không sử dụng thuốc kích thích. Đậu xanh Trung Quốc tuy hạt to nhưng không ngon bằng đậu ta. – Trước khi ủ, vò đỗ và đãi qua nước để làm mỏng vỏ, loại bớt những hạt đỗ hỏng. Sau đó mới ngâm đỗ vào nước nóng để đỗ nở, rửa sạch và ủ. – Trung bình 1- 1,5kg đỗ, sẽ cho 10 – 13kg giá. Mỗi lần chỉ nên ủ 100g đỗ xanh, vừa đủ cho cả nhà ăn. Muốn ăn lần sau lại ủ tiếp để luôn có giá đỗ tươi. – Nếu ủ giá hơn 3 ngày, thân đỗ có màu tím và có rễ, có lá mầm. Ăn sẽ đắng. Có thể ủ tiếp cho mọc thành rau mầm, cắt bỏ rễ, ăn sẽ hết đắng. |
Có thể bạn quan tâm:
Lạc tiên – đem lại cho bạn giấc ngủ ngon và sâu hơn!
Thìa canh – khắc tinh của bệnh tiểu đường
Tía tô – xua tan nỗi lo bệnh gút
