Loading...Đào (danh pháp khoa học: Prunus persica) là một loài cây được trồng để lấy quả hay hoa. Nó là một loài cây sớm rụng lá, thân gỗ nhỏ, có thể cao tới 5–10 m. Lá của nó có hình mũi mác, dài 7–15 cm và rộng 2–3 cm. Hoa nở vào đầu mùa xuân, trước khi ra lá; hoa đơn hay có đôi, đường kính 2,5–3 cm, màu hồng với 5 cánh hoa. Quả đào cùng với quả của anh đào, mận, mơ là các loại quả hạch.Quả của nó có một hạt giống to được bao bọc trong một lớp vỏ gỗ cứng (gọi là “hột”), cùi thịt màu vàng hay ánh trắng, có mùi vị thơm ngon và lớp vỏ có lông tơ mềm như nhung.
Tên gọi khoa học persica có lẽ có từ niềm tin ban đầu của người châu Âu cho rằng đào có nguồn gốc ở khu vực Ba Tư(Persia), nay là Iran. Sự đồng thuận lớn trong giới các nhà thực vật học ngày nay đã cho rằng nó có nguồn gốc từ Trung Quốc và được đưa vào Ba Tư cũng như khu vực Địa Trung Hải theo con đường tơ lụa vào khoảng thời gian ban đầu của lịch sử nhân loại, có lẽ vào khoảng thiên niên kỷ 2 TCN (Huxley và những người khác, 1992).
Các giống đào trồng được chia thành hai loại là “hột rời” và “hột dính”, phụ thuộc vào việc hột có dính với cùi thịt hay không; cả hai loại này đều có cùi thịt trắng hay vàng. Quả đào với cùi thịt trắng thông thường có vị rất ngọt và ít vị chua, trong khi loại có cùi thịt màu vàng thông thường có vị chua kèm theo vị ngọt, mặc dù điều này cũng có sự dao động lớn. Cả hai màu thông thường đều có các vệt đỏ trong lớp thịt của chúng. Loại đào cùi trắng, ít chua là phổ biến nhất tại Trung Quốc, Nhật Bản và các quốc gia châu Á xung quanh, trong khi người châu Âu và Bắc Mỹ ưa thích loại có cùi thịt màu vàng và có vị chua hơn. Ở Việt Nam, hoa đào được sử dụng để chưng Tết, phổ biến ở miền Bắc.
Giá trị dinh dưỡng của đào
Đào chứa lượng rất lớn các chất dinh dưỡng thiết yếu cho các hoạt động bình thường của cơ thể. Đào là nguồn cung cấp vitamin A, beta – carotene và vitamin C. Đào cũng chứa rất nhiều vitamin E, vitamin B1, B2, B3, B6, folate và axit pantothenic. Đào cũng chứa một lượng lớn các loại chất khoáng như canxi, kali, magie, sắt, mangan, photpho, kẽm và đồng.
Hơn thế nữa, đào còn chứa rất ít calo, chỉ 46 calo cho 100gr, không chứa chất béo bão hòa hay cholesterol và là nguồn cung cấp chất xơ tuyệt vời mà bạn có thể sử dụng hàng ngày.
Lợi ích của trái đào
Khả năng chống oxy hóa.
Cả vỏ đào và thịt của trái đào đều cung cấp những chất chống oxy hóa rất quan trọng. Các chất chống oxy hóa trong đào bao gồm lutein, zeaxanthin và beta – crytoxanthin giúp đào có khả năng thu thập các gốc tự do trong cơ thể và bảo vệ cơ thể chống lại ảnh hưởng của rất nhiều bệnh do gốc tự do gây nên.
Hạ kali máu
Đào có chứa kali, một chất đóng vai trò rất quan trọng trong việc dẫn truyền thần kinh và hoạt động của các tế bào. Lượng kali trong đào có thể hỗ trợ quá trình trao đổi chất, sử dụng carbohydrate, duy trì cân bằng điện giải và điều chỉnh mô ở các cơ bắp. Thiếu kali có thể sẽ dẫn đến tình trạng hạ kali máu và có thể ảnh hưởng đến sức mạnh của cơ bắp cũng như gây ra tình trạng nhịp tim bất thường.
Hạn chế sự phát triển của tế bào ung thư
Đào rất giàu phenolic và carotenoid, là những chất có tác dụng chống ung thư và chống các chất gây ung thư, đồng thời có tác dụng chống lại một số loại ung thư như ung thư vú, ung thư phổi và ung thư đại tràng.
Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng, axit chlorogenic và axit neochlorogenic trong đào có tác dụng hạn chế sự phát triển của các tế bào ung thư vú mà không làm ảnh hưởng đến các tế bào khỏe mạnh khác của cơ thể. Điều này khác hăn với biện pháp hóa trị trong điều trị ung thư, khi mà biện pháp này sẽ ảnh hưởng lên cả tế bào ung thư và các tế bào khỏe mạnh khác.
Ngoài ra, các nghiên cứu còn cho thấy, nhóm thực vật họ Rosaceae (trong đó có đào) rất giàu beta – carotene, do vây có thể có tác dụng chống lại bệnh ung thư phổi.
Quả đào lông hay còn gọi là đào mỏ quạ
Chống viêm da
Đào duy trì một làn da khỏe đẹp do có chứa rất nhiều vitamin C, có thể bảo vệ làn da chống lại các gốc tự do có hại và các tình trạng nhiễm trùng.
Đào cũng có thể bảo vệ da chống lại các tác nhân có hai từ tia cực tím. Một số nghiên cứu đã cung cấp bằng chứng cho thấy chất oxy hóa zeaxanthin và lutein có trong đào có tác dụng chống viêm rất hiệu quả trong các trường hợp da bị tổn thương do tia UVB và có thể bảo vệ da khỏi sự tăng sinh quá mức của các tế bào. Flavonoid có trong đào có tác dụng ngăn ngừa tình trạng mẩn đỏ ngoài da do tác dụng của tia cực tím.
Đào được sử dụng rất rộng rãi trong nền công nghiệp mỹ thẩm để sản xuất ra các loại kem dưỡng da và làm đẹp. Do lượng flavonoid và các vitamin quan trọng có trong đào mà đào có thể giúp loại bỏ da chết, giữ nước và tái sinh lại da. Các chất chống oxy hóa sẽ kích thích quá trình hồi phục da nhanh hơn, ví dụ như trong các trường hợp trầy da.
Phòng chống khô mắt
Đào rất giàu beta carotene, là chất sẽ chuyển hóa thành vitamin A có trong cơ thể. Beta – carotene đóng vai trò rất quan trọng trong việc duy trì một đôi mắt khỏe mạnh và chống lại nhiều bệnh về mắt như khô mắt hay mù lòa.
Một nghiên cứu gần đây đã chỉ ra rằng, lutein và zeaxanthin có trong đào có rất nhiều tác dụng, bao gồm việc giảm tỷ lệ đục thủy tinh thể. Cũng theo nghiên cứu này, lutein và zeaxanthin trong các sắc tố võng mạc có thể bảo vệ võng mạc không bị thoái hóa điểm vàng do lão hóa.
Thêm nữa, 2 thành phần này còn có thể bảo vệ các mô võng mạc khỏi các tổn thương gây ra bởi các gốc tự do và giảm khả năng tổn thương mắt do các loại ánh sáng có bước sóng cao.
Phòng ngừa táo bón trĩ, loét dạ dày
Đào rất tốt trong việc duy trì hệ tiêu hóa khỏe mạnh do có chứa nhiều chất xơ và các thành phần kiềm. Chất xơ trong đào có thể hấp thu nước và giúp ngăn chặn các rối loạn về đường ruột như táo bón, trĩ, loét dạ dày, viêm dạ dày và nhu động ruột bất thường. Chất xơ cũng có thể giúp làm sạch và loại bỏ các chất độc ra khỏi đường ruột và ngăn chặn nhiều loại rối loạn tiêu hóa khác nhau, và có thể cả ung thư dạ dày.
Ngoài ra, đào cũng được cho là có tác dụng hỗ trợ trong việc giảm sỏi thận và sỏi bàng quang.
Ngăn chặn stress, giảm lo âu
Magie có trong đào giúp ngăn chặn stress và lo âu, đồng thời hỗ trợ trong việc giữ hệ thần kinh luôn thư giãn. Thiếu magie có thể ảnh hưởng đến chức năng hệ thần kinh trung ương, dẫn đến việc cơ bắp bị kích thích quá mức và gia tăng hoạt động dẫn truyền các tín hiệu thần kinh.
Một nghiên cứu đã chỉ ra rằng, việc tiêu thụ các loại thực phẩm giàu magie cùng với vitamin B6 có tác dụng rất tốt trong việc điều trị tình trạng hệ thần kinh trung ương bị kích thích quá mức ở trẻ em. Một nghiên cứu khác lại cho thấy, điều trị magie rất có ích trong việc hồi phục các triệu chứng chính của bệnh trầm cảm. Tiêu thụ đào cũng được coi là rất có ích trong phương pháp trị liệu Ayurvedic để duy trì sự cân bằng của hệ thần kinh.
Hạ cholesterol
Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng, thành phần phenolic có trong vỏ và thịt quả đào có tác dụng giảm lượng cholesterol xấu LDL và kích thích hình thành các cholesterol tốt HDL. Việc này sẽ giúp làm giảm nguy cơ mắc các bệnh lý về tim mạch và duy trì sức khỏe tim mạch tối ưu.
Giúp xương và răng chắc khỏe
Photpho cùng với canxi trong đào giúp xương và răng chắc khỏe, góp phần duy trì và sữa chữa các mô của cơ thể. Tiêu thụ các thực phẩm giàu photpho như đào giúp củng cố quá trình tái khoáng của xương và duy trì độ cứng của xương.
Đào cũng có thể hỗ trợ ngăn chặn một số bệnh liên quan đến xương như mất canxi, có thể dẫn đến loãng xương, đặc biệt là ở phụ nữ sau mãn kinh. Cùng với canxi, lượng vitamin C trong đào đóng một vait rò quan trọng trong việc giữ xương hàm chắc khỏe và giữ răng nguyên vẹn.
Tốt cho Sức khỏe tế bào
Đào có chứa sắt là một chất rất cần thiết cho quá trình hình thành hemoglobin trong các tế bào hồng cầu. Tiêu thụ các loại thực phẩm như đào là rất quan trọng trong mọi giai đoạn của cuộc đời, từ khi là trẻ nhỏ, vị thành niên cho đến người trưởng thành và các giai đoạn đặc biệt như mãn kinh.
Ngăn sự lão hóa của hệ thần kinh
Các nghiên cứu đã chứng minh rằng chiết xuất từ trái đào có ảnh hưởng rất tích cực lên hệ thần kinh phó giao cảm, đóng vai trò xương sống trong quá trình ghi nhớ và học tập. Các thành phần của quả đào ngăn chặn sự lão hóa của hệ phó giao cảm và ngăn ngừa hiệu quả các rối loạn suy giảm trí nhớ như bệnh Alzheimer.
Dùng Đào như thế nào tốt nhất cho bạn?
Để dùng như một thứ trái cây tươi mát của mùa hè, bạn có thể thưởng thức đào chín nguyên trái hoặc dùng nước ép đào, sinh tố đào mát lạnh sẽ giúp bạn giải nhiệt, đẹp da, giảm cân, là điều mà bất cứ chị em nào cũng mong muốn.
Người bị tiểu đường nên hạn chế ăn quá nhiều đào vì mặc dù đào có chỉ số đường huyết GI thấp nhưng vẫn chứa khoảng 7g đường cho 100g đào (tương đương với 1 quả đào cỡ trung bình).
Ngoài ra, người bị nóng trong, người hay bị nhiệt, người mới ốm dậy, trẻ em có hệ thống tiêu hóa chưa hoàn chỉnh… cũng không nên ăn nhiều đào.
Những thời điểm không nên ăn đào
Đào đem lại nhiều lợi ích đối với cơ thể. Điều này chỉ đúng nếu chúng được ăn vào thời điểm thích hợp.
Những ngày tháng 8, nhìn đường phố bày bán nhiều đào, dù rất muốn ăn nhưng chị Nguyễn Thị Hòa (Thanh Xuân, Hà Nội) không dám mua về ăn bởi đối với chị, loại quả này rất độc hại.
Chị cho biết cách đây 10 năm, người thân của mình mình từng suýt chết sau khi ăn đào. Khi đó, chị gái chị Hòa mắc bệnh xuất huyết giảm tiểu cầu miễn dịch, đang nằm điều trị trong viện. Sau khi ăn 2 quả đào, chị nôn rất nhiều
Kể từ đó, đào trở thành một loại quả cấm kỵ với gia đình, nhất là khi có người đang ốm.
 |
| Ăn đào khi cơ thể đang bị ốm không tốt cho sức khỏe. Ảnh: Thespruce. |
Trả lời thắc mắc của chị Hòa về việc liệu đào có thực sự là loại quả gây độc, TS.BS Trương Hồng Sơn – Phó tổng thư ký Tổng hội Y học Việt Nam, Viện trưởng Viện Y học ứng dụng Việt Nam, cho biết từ trước đến nay y văn chưa ghi nhận trường hợp nào ăn đào gặp phải các vấn đề nguy hại cho sức khỏe.
Tuy nhiên, trong một số thời điểm, việc ăn đào có thể tác động không tốt lên cơ thể.
“Trường hợp trên là rất hiếm gặp. Theo Đông y, đào có vị đắng, ngọt, tính bình, có tác dụng phá huyết, khử tích trệ, có tác dụng trị kinh nguyệt bế tắc, bụng dưới đầy, đau, vấp ngã ứ huyết. Do vậy, có thể, bệnh nhân bị xuất huyết giảm tiểu cầu, ăn nhiều đào có thể sẽ làm nặng thêm tình trạng xuất huyết”, TS Sơn phân tích.
Do đó, chuyên gia lưu ý người bệnh với cơ thể suy nhược, nhiều bệnh trong người hay những người có chức năng tràng vị tương đối kém không nên ăn quá nhiều đào.
Loại quả này có chứa lượng lớn chất dinh dưỡng thực vật không dễ tiêu hóa, khi ăn quá nhiều sẽ tăng gánh nặng cho tràng vị. Bệnh nhân mới ốm dậy, yếu dạ dày khó hấp thụ không nên dùng.
Đại tá, Lương y Bùi Hồng Minh, nguyên Chủ tịch Hội Đông y Ba Đình (Hà Nội), cũng khuyến cáo những người đang ốm, đặc biệt bị viêm họng, sốt, chảy máu cam, ăn đào sẽ khiến tình trạng bệnh tăng nặng.
TS Sơn lưu ý thêm đối với những người khỏe mạnh, đào vẫn là một loại quả tốt cho sức khỏe.
Một trái đào trung bình (147 g) cung cấp khoảng 50 calo, 0,5 g chất béo, không chứa cholesterol và muối, 15 g carbohydrate, 13 g đường, 2 g chất xơ và 1 g protein. Loại quả này có thể cung cấp được 6% nhu cầu vitamin A và 15% nhu cầu vitamin C một ngày. Đào cũng là nguồn cung cấp vitamin E, vitamin K, vitamin B3, folate, sắt, choline, kali, magie, phospho, kẽm và đồng rất tốt cho cơ thể.
Đào còn được cho là có tác dụng chống oxy hóa, do có chứa lutein, zeaxanthin và beta – crytoxanthin, có thể giúp hạ kali máu, hạn chế sự phát triển của tế bào ung thư, chống viêm da, chống khô mắt, phòng ngừa táo bón, trĩ, loét dạ dày, giảm stress, lo âu, hạ cholesterol, giúp xương và răng chắc khỏe, tốt cho tế bào, ngăn sự lão hóa của hệ thần kinh.
Có thể bạn quan tâm:
Lạc tiên – đem lại cho bạn giấc ngủ ngon và sâu hơn!
Thìa canh – khắc tinh của bệnh tiểu đường
Tía tô – xua tan nỗi lo bệnh gút
